بارهنگ برای چی خوبه؟ 17مورد از خواص بارهنگ

بارهنگ یکی از گیاهانی است که به طور گسترده‌ای در طب سنتی از آن استفاده می‌شود. این گیاه دارای خواص و مزایای زیادی است و در بهبود و درمان بسیاری از مشکلات سلامت و بیماری‌ها کاربرد دارد. از  خواص بارهنگ در درمان عفونت مثانه، برونشیت، سرماخوردگی، سرفه و خونریزی ناشی از هموروئید، مقابله با میکروب‌ها و کاهش التهاب و ورم و درمان زخم‌های پوستی و زخم ناشی از نیش حشرات استفاده می‌شود. شاید برایتان جالب باشد که گیاه بارهنگ به دلیل خواص و مزایای زیادی که دارد، به عنوان “داروی زندگی” شناخته می‌شود.

همچنین بارهنگ در ساختار خود حاوی مقادیر زیادی از موادی مانند فلاونوئید‌ها، آلکالوئید‌ها، ترپنوئید‌ها، مشتقات فنولیک اسید، گلیکوزید‌های ایریدوئید، اسید‌های چرب، پلی ساکارید‌ها و ویتأمین‌ها است که با کمک آن‌ها اثرات خود را در درمان بسیاری از بیماری‌ها بر جای می‌گذارد.

معرفی گیاه بارهنگ

گیاه بارهنگ که به طور وحشی و طبیعی رشد می‌کند، از زمان‌های قدیم در بخش‌های مختلفی از ایران یافت شده است. از آن به طور گسترده‌ای در طب سنتی استفاده شده است. برگ‌های این گیاه شکل روزنه‌ای دارند و با تراکم بالا و ارتفاعی در حدود چند سانتی‌متر رشد می‌کنند. برگ‌های این گیاه حاوی مقدار زیادی از مواد مغذی است و از آن در درمان بسیاری از بیماری‌ها مانند فونت‌های پوستی، التهاب و سوزش‌، بیماری‌های کبدی و یبوست استفاده می‌شود.

همچنین یکی از خواص بارهنگ مربوط به برگ های آن می شود که خاصیت ضد باکتریایی دارند و در درمان زخم‌ها، التهاب‌ها و جراحات مورد استفاده قرار می‌گیرند. از برگ‌ها و دانه‌های گیاه بارهنگ عصاره‌ای استخراج می‌شود، دارای خواص زیادی برای درمان بیماری‌های مختلف است. گیاه بارهنگ با داشتن برگ‌های پهن و بلند خود به راحتی قابل شناسایی است و دارای گل‌های کوچکی است، در فصل‌های گرم سال ظاهر می‌شوند و دارای رنگ سبز مایل به قهوه‌ای هستند.

انواع بارهنگ کدام‌اند؟

جالب است بدانید که در حدود ۲۵۰ گونه متفاوت از بارهنگ‌ها وجود دارند، به طور گسترده‌ای در سرتاسر دنیا وجود دارند. دانه‌های این گیاه تا ۶۰ سال می‌توانند در خاک باقی بمانند.
برخی از انواع بارهنگ‌ها را در ادامه برایتان شرح می‌دهیم:

1. بارهنگ بزرگ: این بارهنگ‌ها بزرگ‌ترین برگ‌های ممکن را دارند که این برگ‌ها دارای تراکم نسبتاً بالایی نیز هستند.
2. بارهنگ خزه‌ای: یکی از انواع بارهنگ‌ها بارهنگ‌های خزه‌ای هستند. این نوع بارهنگ‌ها دارای ساقه قوی و بلندی هستند و برگ‌های آن‌ها باریک و خزه‌ای شکل هستند.
3. بارهنگ آفریقایی: این نوع بارهنگ همان طور که از نام آن نیز مشخص است، به طور بومی در آفریقا رشد می‌کند. این نوع دارای برگ‌های بیضی شکل است یا برگ‌های دارد که بسیار باریک و دراز‌اند.
4. بارهنگ کوهستانی: این گونه در کوهستان‌ها می‌روید و دارای برگ‌هایی با شکل موج دار است.
5. بارهنگ درختی: این گونه به شکل درختچه‌ای رشد می‌کند. این گونه به طور عمده در مناطق گرمسیری رشد می‌کند و دارای برگ‌هایی بزرگ و چرمی است.

ارزش غذایی بارهنگ چه قدر است؟

بارهنگ دارای ارزش غذایی بسیار بالایی است. این گیاه سرشار از مواد مغذی و ویتأمین‌هایی مانند C، K، A، پتاسیم، آهن، فیبر، و تانن است.البته باید به این نکته توجه کنید که بارهنگ از کالری بسیار زیادی نیز برخوردار است و سرشار از نشاسته و فیبر نیز هست.

طبع بارهنگ

در طب سنتی بارهنگ را به عنوان گیاهی با طبع سرد و خشک می‌شناسند. از این گیاه در طب سنتی برای بیماری‌ها و مشکلاتی که بر اثر طبع بیش از حد گرم به وجود می‌آیند، استفاده می‌شود. بارهنگ در درمان انواع التهابات، زخم‌ها، بریدگی‌ها، بیماری‌های پوستی وبسیاری از بیماری‌های دستگاه گوارش مؤثر است.

بارهنگ چه خاصیت‌هایی دارد؟

بارهنگ در طب سنتی دارای کاربرد‌های زیادی است و به طور گسترده در درمان بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه این مقاله برخی از مهم‌ترین خواص بارهنگ را شرح خواهیم داد.

1-بهبود وضعیت معده:

بخش زیادی از خواص بارهنگ برای بهبود عملکرد می باشد. استفاده از بارهنگ می‌تواند سلامت معده و دستگاه گوارش را تقویت کند، از عفونت‌های معده پیش‌گیری کند و در درمان و بهبود زخم‌های معده، درد معده و عفونت معده مؤثر باشد.ترکیبی از بارهنگ و عرق نعنا می‌تواند به طور ویژه‌ای ترشح اسید معده را کاهش دهد و عوارض ناشی از افزایش اسید معده را بهبود ببخشد.

برای این کار می‌توانید از ترکیب بارهنگ با عرق نعنا استفاده کنید. کافی است یک قاشق تخم بارهنگ و یک قاشق عرق نعنا را در یک لیوان آب جوش حل کنید. بعد از ۱۰تا ۱۵ دقیقه محلول را صاف کرده و آن را میل کنید. بارهنگ دارای خواص ضد التهابی و آرام بخش است و می‌تواند، به عنوان یک درمان خانگی در درمان زخم معده به کار بیاید. برای این کار چند قاشق چای خوری از تخم بارهنگ را با یک لیوان آب مخلوط کنید و صبح و شب آن را مصرف کنید.همچنین از عرق بارهنگ نیز می‌توان در بهبود و درمان زخم معده استفاده کرد.

2- درمان عفونت روده:

به طور کلی دو نوع فیبر وجود دارد. فیبر محلول و غیر محلول. فیبر محلول با حل شدن در آب به صورت یک ژل در می‌آید که باعث نرم شدن مدفوع می‌شود. فیبر نامحلول حجم مدفوع را افزایش می‌دهد و باعث تسهیل حرکت آن باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش می‌شود.
بارهنگ حاوی مقدار زیادی از هر دو نوع فیبر محلول و نامحلول است و از این طریق فعالیت دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد و باعث بهبود و درمان عفونت روده می‌شود. به علاوه بارهنگ دارای ماده‌ای به نام موسیلاژ است، که یک ملین طبیعی است که در دستگاه گوارش آب زیادی را جذب می‌کند که باعث نرم شدن مدفوع و حرکت آسان آن می‌شود و از یبوست جلوگیری می‌کند.

3- خواص بارهنگ برای سرفه :

از  خواص بارهنگ می‌توان برای بهبود انواع سرفه‌های خشک و خلط دار استفاده کرد.بارهنگ با داشتن خواص ضد التهابی و ضد عفونی‌کننده می‌تواند باعث کاهش التهاب و تسکین سرفه خشک شود.همچنین بارهنگ با داشتن خواص آنتی‌توسیوسیون و ضد التهابی می‌تواند، در تسکین خلط‌های ریه و سرفه‌های خلط دار مؤثر باشد.همچنین از بارهنگ می‌توان در سرفه‌های عفونی نیز بهره برد، زیرا بارهنگ با ساختار خاص خود موجب از بین رفتن عوامل عفونت‌زا و تسکین این سرفه‌ها می‌شود.

4-خواص بارهنگ برای یبوست :

اگر از یبوست رنج می‌برید استفاده از ترکیب بارهنگ و خاکشیر می‌تواند یک راه درمان خانگی مؤثر باشد. بارهنگ و خاکشیر هر دو دارای ترکیباتی هستند که باعث تسهیل حرکات روده و رفع مشکل یبوست می‌شود. به صورت ناشتا مصرف بارهنگ با آب گرم باعث جلوگیری از یبوست می شود.

5-خواص بارهنگ برای رحم:

در طب سنتی از بارهنگ به طور گسترده‌ای در درمان و بهبود مشکلات مربوط با رحم استفاده شده است، اما تحقیقات مدرن در این زمینه محدود است و اطلاعات خاصی را فراهم نمی‌کند. آن چه قطعی است این است که بارهنگ دارای خواص ضد التهاب و ضد عفونی‌کننده است که این موارد می‌تواند در درمان برخی مشکلات رحمی نیز تأثیرگذار باشد.همچنین مصرف بارهنگ در دوران قاعدگی می‌تواند، خونریزی‌های شدید را کاهش دهد.

6-درمان کبد چرب:

یکی از مهم‌ترین خواص بارهنگ خاصیت سم زدایی آن است. بارهنگ یک سم زدای قوی به حساب می‌آید، که می‌تواند سموم کبد را به حد زیادی از بین ببرد و این گونه در درمان کبد چرب مؤثر باشد. هم چنبن در ساختار بارهنگ مقدار زیادی اسید اولئیک وجود دارد که با داشتن خاصیت ضد ویروسی از ابتلا به هپاتیت کبدی ویروسی جلوگیری می‌کند.

7-خواص بارهنگ برای لاغری:

قطعاً بارهنگ یا هیچ ماده دیگری به تنهایی نمی‌تواند کاهش وزن را برای شما تضمین کند، اما استفاده متعادل از این ماده و گنجاندن آن در رژیم لاغری می‌تواند در لاغری و به خصوص کاهش چربی دور شکم مؤثر باشد.

8-تسکین گلودرد:

بارهنگ دارای خواص ضد عفونی‌کننده، ضد التهابی و ضد باکتریایی است که می‌تواند باعث تسکین گلودرد شود. برای این منظور می‌توانید، از چای یا جوشانده‌های بارهنگ استفاده کنید یا دهان و گلوی خود را با جوشانده بارهنگ شست و شو دهید.

9- خواص خاص برای مردان:

بارهنگ دارای خواص ویژه‌ای برای مردان نیز هست. از جمله این خواص می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
افزایش سطح هورمون تستسترون و بهبود و تقویت قوای جنسی در مردان، تقویت قدرت و عملکرد جنسی، حفظ سلامت پروستات، آرام بخش و و ضد استرس.

10- خواص بارهنگ برای زنان:

بارهنگ دارای خواص زیادی برای زنان نیز هست که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
تنظیم سطح هورمون‌ها، تسکین علائم و یندروم‌های قاعدگی، درد‌های حین قاعدگی و علائم پس از قاعدگی، درمان مشکلات پوستی و بهبود سلامت مجاری ادراری.

11- خواص بارهنگ برای مو:

یکی از مواردی که طب سنتی در آن از بارهنگ بهره می‌برد، تقویت مو‌ها درمان مشکلات و بیماری‌های مرتبط با مو و پوسته سر است.ترکیبی از آب برگ بارهنگ و ساقه بارهنگ و سرکه می‌تواند، در صورت استفاده روزمره به تقویت مو‌های شما کمک کند و مشکلاتی مانند پوسته و شوره سر را درمان کند.

12- خواص بارهنگ برای پوست:

برگ بارهنگ خمیرشده یک درمان مناسب برای آفتاب سوختگی و التهاب و قرمزی ناشی از آن است. این خمیر می‌تواند موجب رفع التهاب جوش‌ها وآکنه‌ها و درمان جای نیش بسیاری از حشرات شود.

13- درمان زخم‌ها:

برگ گیاه بارهنگ دارای خواص ضد میکروبی و ضد باکتریایی است. مصرف این گیاه به صورت مداوم و روزانه بر روی زخم‌ها باعث می‌شود، میکروب‌ها از بین بروند، سنتز سلول‌های پوست را تحریک می‌کند و باعث التیام سریع‌تر زخم‌ها می‌شود.

14- ترمیم لک‌ها:

بارهنگ به دلیل خواص ضدالتهابی خود در ترمیم لک‌ها نیز بسیار مؤثر است. این روش هم چنین می‌تواند باعث شفاف شدن پوست صورت شود. در واقع یکی از مهمترین خواص بارهنگ برای پوست ترمیم لک ها می باشد.

15- درمان مسمومیت‌های خونی:

می‌توانید از بارهنگ به صورت ضماد یا چای به صورت روزانه استفاده کنید و مسمویت‌های خونی را از بین ببرید.

16- ادرار‌آور طبیعی:

بارهنگ به عنوان یک درمان طبیعی،  برای بیماری‌های التهابی مثانه و کلیه‌ها به حساب می‌آید. بارهنگ سموم را از کلیه‌ها و مثانه پاکسازی می‌کند و باعث تسکین آماس در مسائل مختلف سلامتی است.

17-خاصیت بارهنگ پس از زایمان:

پیش از استفاده از  این گیاه حتما با پزشک متخصص در زمان بارداری مشورت کنید.این گیاه به دلیل خاصیت‌هایی که دارد، می‌تواند در دوره بعد از زایمان باعث بهبود سریع‌تر افراد شود. بارهنگ به کنترل خونریزی پس از زایمان کمک می‌کند، باعث از بین رفتن سریع‌تر جفت می‌شود و به کنترل و بهبود گرفتگی عضلات رحمی نیز کمک می‌کند.

بارهنگ را چگونه بشوییم؟

شستن درست بارهنگ بسیار حایز اهمیت است و باید مراحل آن را به درستی رعایت کنید و پیش ببرید. برگ‌های بارهنگ را به آرامی تکان دهید تا خاک و ذرات درشت از آن جدا شود. برگ‌ها را با استفاده از آب سرد خیس کنید و اجازه دهید تا مقدار زیادی از آلودگی‌های ریز‌تر نیز از شاخه‌ها جدا شوند .شاخه‌های بارهنگ را به آرامی در زیر آب سرد بشویید، تا تمام آلودگی‌های باقی مانده از روی شاخه‌ها پاک شوند.

برای از بین بردن بهتر میکروب‌ها، می‌توانید شاخه‌های بارهنگ را در محلولی از سرکه و آب خیس کنید و اجازه دهید تا تمام میکروب‌ها پاک شوند و از بین بروند.در مرحله آخر برگ‌ها را با استفاده از یک حوله تمیز یا دستمال کاغذی خشک کنید، یا بگذارید به طور طبیعی خشک شوند.

طریقه شستن دانه بارهنگ چگونه است؟

• ابتدا تخم‌های بارهنگ را از هرگونه خاک و و باقی مانده گیاهی جدا کنید.
• تخم‌ها را در یک کاسه آب سرد بریزید و هم بزنید تا آلودگی‌های آن جدا شود. ذرات سالم به عمق فرو ‌می‌روند و ذرات خراب و آلودگی‌ها به سطح آب می‌آیند.دانه‌های بارهنگ را با استفاده از یک آبکش ریز یا پارچه توری زیر آب جاری سرد بشویید، تا اطمینان حاصل شود که تمامی آلودگی‌ها از بین رفته‌اند.
• دانه‌ها را روی یک دستمال تمیز بگذارید و اجازه دهید خشک شوند.

طریقه مصرف بارهنگ چیست؟

بارهنگ را می‌توان به شکل‌های مختلفی مصرف کرد. انواع دمنوش، عرق، قرص یا عصاره را می‌توان از بارهنگ تولید کرد و استفاده کرد.بسته به هدفی که از مصرف بارهنگ دارید می‌توانید از روش‌های مختلفی برای مصرف بارهنگ استفاده کنید.

میزان مصرف بارهنگ چه قدر باید باشد؟

میزان مصرف بارهنگ با توجه به کاربردی که برای آن در نظر دارید متفاوت است.دوز عمومی مصرف بارهنگ ۳ تا ۶ گرم در روز است.اگر بارهنگ را برای رفع یبوست استفاده می‌کنید لازم است که ۱ قاشق چایخوری تا ۱ قاشق غذاخوری پودر یا گرانول مخلوط شده در ۱۸۰ تا ۲۴۰ میلی لیتر مایع را ۱ تا ۳ بار در روز مصرف کنید.

میزان بارهنگ توصیه شده برای کنترل قند خون در بیماران دیابتی نوع ۲، ۸ تا ۱۳. ۶ گرم در روز به مدت ۶ تا ۱۲ هفته است.همچنین در هیپرلیپیدمی ۲ گرم در روز در ۲ تا ۳ دوز تقسیم‌بندی شده و در عفونت‌های تنفسی تا ۶ گرم در روز به صورت چای استفاده می‌شود.

عوارض مصرف بارهنگ چیست؟

بارهنگ دارای خواص بسیار زیادی است، اما در صورت مصرف بیش از حد عوارض زیاد و جدی‌ای را برای فرد ایجاد می‌کند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مصرف بارهنگ به صورت خام یا پخته در افرادی که بیماری زمینه‌ای خاصی ندارند معولا عارضه خاصی در پی ندارد، اما مصرف مکمل‌های بارهنگ در برخی موارد می‌تواند منجر به عوارضی در فرد شود.
• انواعی از حساسیت‌ها و آلرژی‌ها مانند خارش، قرمزی، تورم و تنگی نفس.
• تداخل با برخی دارو‌ها مانند دارو‌های ضد تشنج.
• تشدید مشکلاتی که در ارتباط با معده هستند مانند زخم معده، عفونت معده و درد‌های معدوی
• خطر افزایش خونریزی معده و روده به‌خاطر مصرف همزمان بارهنگ با دارو‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی.
• اسهال یا یبوست
• افت فشار خون
• ایجاد برخی از مشکلات و ناراحتی‌های گوارشی در اثر فیبر موجود در بارهنگ

بارهنگ برای چه کسانی منع مصرف دارد؟

بارهنگ برای نوزادان:

به هیچ عنوان نباید از بارهنگ برای نوزادان زیر 2 سال استفاده کرد. در واقع استفاده از این محصولات برای نوزادان زیر دو سال به طور کامل ممنوع است مگر اینکه به دستور پزشک متخصص اطفال تجویز شود.

افراد دچار مشکل تیروئید:

بارهنگ با داشتن مقادیری از مواد فیتوشیمیایی روی تولید هورمون‌های تیروئیدی و عملکرد غده تیروئید اثر‌گذار است. به این نکته توجه کنید که مصرف بارهنگ به دلیل تأثیر بر غده تیروئید در افراد دارای بیماری‌های تیروئیدی توصیه نمی‌شود و بهتر است این افراد در مورد مقدار و نحوه مصرف بارهنگ به طور ویژه‌ای با پزشک متخصص خود مشورت کنند.

بارهنگ برای زنان باردار:

دوران بارداری و شیردهی دورانی هستند که در آن‌ها مادر و جنین هر دو حساس هستند. نیاز‌های تغذیه‌ای خاصی دارند به علاوه ممکن است در معرض آسیب‌ها حساس‌تر باشند.بارهنگ با خواص خاص خود می‌تواند، منجر به افزایش فعالیت‌های رحمی شود. خاصیت دیگری نیز که بارهنگ دارد ملین است که می‌تواند در دوره بارداری آسیب‌زا باشد .بنابراین اگر در دوره بارداری یا شیردهی هستید در مصرف بارهنگ محتاط باشید و در مورد آن با پزشک متخصص خود مشورت کنید.

بیماران دارای انسداد دستگاه گوارش:

افراد مبتلا به انسداد دستگاه گوارش که دچار دفع مدفوع سخت هستند، نباید از بارهنگ استفاده کنند. زیرا می‌تواند منجر به بدتر شدن وضعیت شود و وخامت اوضاع را افزایش دهد.

افراد با بیماری‌های زمینه‌ای:

افرادی که دارای بیماری‌های خاص زمینه‌ای هستند و دارو‌های خاص مصرف می‌کنند، باید در مصرف بارهنگ بسیار محتاط عمل کنند .بدن این افراد بسیار حساس‌تر از بدن افراد دیگر است و به همین دلیل لازم است تا مصرف بارهنگ برای آن‌ها زیر نظر مستقیم پزشک متخصص انجام شود.

بیماران دارای مشکل بلع:

کسانی که دارای مشکلات بلع هستند، باید از مصرف بارهنگ خودداری کنند زیرا می‌تواند منجر به انسداد راه‌های هوایی و خفگی شود.بارهنگ یک گیاه دارویی طبیعی است که در طب سنتی کاربرد‌های زیادی دارد و در مقابله با بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات سلامت کاربرد دارد.این گیاه در رفع مشکلات معده و سوهاضمه، درمان عفونت، تسکین سرفه خشک و خلط دار، التیام التهاب و سرماخوردگی مؤثر است.

بارهنگ در کنار خواصی که دارد، دارای عوارضی نیز هست که ممکن است برخی افراد را درگیر کند .بنابراین مهم است که از مصرف بیش از حد و خارج از تعادل بارهنگ خودداری کنید. اگر دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستید یا دارو مصرف می‌کنید مصرف بارهنگ را تحت نظر پزشک متخصص انجام دهید.