عوارض مصرف الکل چیست؟ الکل چه بلایی سر بدن میآورد؟
“الکل شاید در ابتدا به عنوان یک نوشیدنی سرگرمکننده یا اجتماعی به نظر برسد، اما آیا تا به حال به این فکر کردهاید که پشت این ظاهر جذاب، چه پیامدهای خطرناکی نهفته است؟ مصرف الکل میتواند به تدریج سلامت جسم و روان را تحت تأثیر قرار داده و آسیبهای جبرانناپذیری به بدن وارد کند. میخواهید بدانید چرا پزشکان مصرف الکل را به شدت منع میکنند؟ مصرف الکل در بسیاری از جوامع بهعنوان تفریح و راهکاری برای فرار از استرسهای روزمره شناخته میشود؛ اما واقعیتهای پنهانی در پشت این ماده وجود دارد که کمتر کسی به آن توجه میکند. برخلاف تصورات رایج، الکل نهتنها در مقدار زیاد، بلکه در مقادیر کم نیز به بدن آسیب میرساند. با اینکه بسیاری از افراد از عواقب کوتاهمدت آن مطلع هستند، تاثیرات طولانیمدت و عوارض پیچیدهتر الکل کمتر مورد توجه قرار میگیرد. اگر به دنبال رسیدن به پاسخ این سوال هستید که الکل چه عوارضی دارد تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا با بررسی کامل مصرف این ماده در جسم و ذهن بپردازیم.
تاثیرات مخرب الکل بر مغز؛ از افت تمرکز تا تخریب حافظه
الکل از جمله موادی است که بر سیستم عصبی مرکزی تاثیرات مستقیم و شدیدی دارد. بهطوری که هر جرعه الکل بهسرعت بر عملکرد مغز تاثیر میگذارد. در کوتاهمدت الکل باعث کندی فعالیتهای ذهنی میشود و تمرکز و حافظه را تحت تاثیر قرار میدهد؛ اما عوارض مصرف طولانیمدت بسیار جدیتر و خطرناکتر است. در ادامه به بررسی تاثیرات کوتاهمدت و طولانیمدت عوارض الکل بر مغز میپردازیم.
آسیب الکل به مغز در کوتاهمدت؛ وقتی تصمیمگیری تضعیف میشود
با مصرف الکل، تغییراتی در قدرت تصمیمگیری فرد مصرفکننده این ماده مشاهده میشود. این تغییرات شامل کاهش قدرت تمرکز و توانایی توجه به جزئیات، ناتوانی در انجام کارهای پیچیده یا تصمیمگیریهای حیاتی، اختلال در حافظه کوتاهمدت و احساس گیجی و سردرگمی هستند. در واقع، الکل قدرت تصمیمگیری فرد در موقعیتهای خطرناک مانند: رانندگی یا انجام کارهای حساس را کاهش میدهد.
زوال عقل و آسیبهای پایدار تاثیر بلندمدت الکل بر مغز است
برای این که بدانید الکل چه عوارضی دارد، زوال عقل و آسیبهای پایدار بلندمدت از جمله مهمترین آنها بهشمار میروند. زمانی که فرد بهصورت مداوم الکل مصرف کند، با اعتیاد به این ماده عوارض فراوانی را مشاهده خواهد کرد.
آسیبهای دائمی الکل به مغز عبارتاند از:
- آتروفی مغز: آتروفی یا کاهش حجم مغز از عوارض جدی مصرف طولانیمدت الکل است. این وضعیت به کاهش عملکرد شناختی، زوال عقل و مشکلات حافظه منجر میشود. همچنین این ماده میتواند سبب اختلال شخصیت مرزی نیز شود.
- آنسفالوپاتی ورنیکه: این اختلال نادر ناشی از کمبود ویتامین ب1 است که معمولا در افراد الکلی رخ میدهد و باعث سردرگمی، لرزش و مشکلات در حرکت و تعادل میشود.
- سندرم ورنیکه-کورساکوف: در صورت درمان نشدن آنسفالوپاتی، این اختلال به سندرم جدیتر ورنیکه-کورساکوف تبدیل میشود که بهطور عمده به حافظه آسیب میزند و فرد نمیتواند چیزهای جدید را به یاد بیاورد.
مطلب پیشنهادی: آیا قرص زینک چاق کننده است؟
از کبد چرب تا سیروز کبدی؛ از عوارض مهم الکل بر بدن
کبد بهعنوان یکی از اعضای مهم در بدن، وظیفه سمزدایی از مواد مضر مانند الکل را دارد؛ اما مصرف مداوم الکل، کبد را بهطور مداوم تحت فشار قرار میدهد و احتمال دارد این عضو بهتدریج آسیب ببیند. برای این که بدانید الکل برای کبد چه عوارضی دارد، باید به کبد چرب و سیروز کبدی اشاره کنیم. در ادامه به بررسی این دو عارضه میپردازیم.
سیروز کبدی؛ پایانی تلخ برای مصرفکنندگان الکل
سیروز کبدی مرحله نهایی تخریب کبد بوده که از عوارض مصرف طولانی الکل میباشد. این بیماری علائم متفاوتی دارد که انجام روتینهای روزانه را با مشکل روبهرو میکند. افراد مبتلا به سیروز کبدی معمولا احساس خستگی دائمی میکنند و توان انجام فعالیتهای روزمره را از دست میدهند. همچنین زردی یا یرقان نیز از نشانههای بارز سیروز کبدی است که بهعلت اختلال در تجزیه بیلیروبین رخ میدهد. ابتلا به سیروز میتواند باعث تجمع مایعات در شکم (آسیت) پاها نیز بشود. با مصرف بیشازحد الکل، رگهای خونی کبد آسیب میبینند و دچار خونریزی داخلی میشوند.
کبد چرب الکلی؛ اولین مرحله تخریب این عوض
عوارض الکل بر کبد غیر قابل جبران است. مصرف مداوم این ماده چربی کبد را افزایش میدهد. کبد چرب الکلی حالتی است که در آن چربی در سلولهای کبد تجمع پیدا میکند. این وضعیت در ابتدا بدون علائم است؛ اما در طول زمان به سیروز و نارسایی کبدی منجر میشود.
مهمترین نشانههای کبد چرب الکلی را میتوان بهصورت زیر عنوان کرد:
- درد یا احساس سنگینی در ناحیه بالای شکم
- خستگی و ضعف
- کاهش اشتها و کاهش وزن
قلب و الکل؛ چگونه این ماده به قلب شما آسیب میرساند؟
سوال بسیاری از افراد این است که الکل چه عوارضی برای قلب دارد؟ اگرچه برخی مطالعات ادعا کردهاند که مصرف مقادیر کم الکل به سلامت قلب کمک میکند؛ اما واقعیت این است که مصرف الکل حتی در مقادیر کم نیز برای برخی افراد خطرناک است. قلب و سیستم عروقی به شدت تحت تاثیر الکل و عوارض آن قرار میگیرند و این تاثیرات به مشکلات جدی ختم میشوند. برای این که بدانید برای قلب، الکل چه عوارضی دارد با ما همراه باشید.
افزایش فشار خون با مصرف الکل
با مصرف الکل فشار خون افزایش مییابد. فشار خون بالا از عوامل اصلی سکته مغزی بهشمار میآید و الکل این خطر را افزایش میدهد. علاوه بر این مصرف الکل بهمرور زمان باعث سفت شدن و آسیب به دیوارههای رگهای خونی میشود. نکته مهم دیگر نیز افزایش خطر حملات قلبی با مصرف الکل است. بهطورکلی الکل با افزایش سطح کلسترول بد (LDL)، احتمال حملات قلبی را بیشتر میکند.
آریتمی و کاردیومیوپاتی؛ تپش قلبهای ناهماهنگ از عوارض رایج الکل
یکی از عوارض مصرف زیاد الکل برای قلب، ایجاد آریتمی یا اختلال در ضربان قلب است. این وضعیت خطرناک است و مشکلات جدیتری مانند: کاردیومیوپاتی الکلی را به همراه دارد. در کاردیومیوپاتی، عضلات قلب ضعیف میشوند و توانایی پمپاژ خون کاهش مییابد. در نتیجه شما را به نارسایی قلبی مبتلا میکند.
مطلب پیشنهادی: رژیم همپتون چیست؟
سوزش معده و زخمهای مزمن؛ عوارض جدی الکل بر سیستم گوارش
عوارض مخرب الکل بر سیستم گوارش را نمیتوان نادیده گرفت. از عوارض الکل میتوان به آسیبهای جدی بر سیستم گوارش و یا مشکلات متعددی از قبیل سوزش معده تا اختلال در جذب مواد مغذی اشاره کرد. دستگاه گوارش بهشدت به مصرف الکل حساس است و حتی مصرف کم الکل نیز، مشکلات و عوارض جبرانناپذیری را در این سیستم به وجود میآورد. برای رسیدن به این سوال در سیستم گوارش الکل چه عوارضی دارد، در ادامه به مهمترین عارضهها در این زمینه میپردازیم.
گاستریت و زخم معده؛ التهاب دردناک دیواره معده
مصرف الکل دیواره معده و ایجاد گاستریت (التهاب معده) را تحریک میکند. در صورت درمان نشدن این التهاب، زخمهای شدیدی در معده ایجاد میشوند که معمولا دردهای بدی را در ناحیه شکم به همراه دارند. همچنین از عوارض الکل میتوان به رفلاکس معده نیز اشاره کرد. از جمله نشانههای این زخمها عبارتاند از:
- درد شدید در ناحیه بالای شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- کاهش اشتها
- خونریزی داخلی (در موارد شدید)
اختلال در جذب مواد مغذی؛ بدن گرسنه در کنار غذای کافی
یکی از معضلات اصلی افراد الکلی این است که پس از مصرف الکل، مدام گرسنه میشوند. این افراد حتی اگر غذای کافی نیز مصرف کنند، به دلیل تاثیر مخرب الکل بر سیستم گوارش، توانایی جذب مواد مغذی را از دست میدهند. بدن آنها نمیتواند ویتامینها و مواد معدنی مهم را جذب کند که در بلندمدت مشکلات متفاوتی را برای آنها ایجاد میکند.
مهمترین مشکلات در صورت اختلال در جذب مواد مغذی ناشی از الکل عبارتاند از:
- ضعف و کمخونی به دلیل کمبود ویتامین B12
- اختلال در تولید سلولهای جدید بدن به دلیل کمبود فولیک اسید
- کاهش انرژی و ایجاد خستگی مفرط ناشی از کمبود آهن
مطلب پیشنهادی: شاخص توده بدنی چیست؟
عوارض الکل برای سلامت روان
الکل علاوه بر تاثیرگذاری بر جسم، این ماده بر روان و ذهن افراد نیز تاثیرات مخربی دارد. بسیاری از افراد به اشتباه از الکل بهعنوان راهی برای کاهش استرس و مشکلات روانی استفاده میکنند؛ اما الکل باعث تشدید این مشکلات میشود. مصرف مداوم الکل بهشدت با افزایش خطر افسردگی و اضطراب مرتبط است. اگرچه ممکن است الکل بهطور موقت احساس بهتری به فرد بدهد؛ اما در بلندمدت اثرات منفی متعددی را ایجاد میکند.
عوارض زیر از مهمترین تاثیرات الکل بر ذهن هستند:
- تشدید اضطراب: الکل بهجای کاهش استرس، سیستم عصبی را تحریک میکند و پس از مصرف، افراد احساس اضطراب شدیدتری را مشاهده خواهند کرد.
- افسردگی مزمن: مصرف مداوم الکل با اختلال در تراز شیمیایی مغز، احتمال ابتلا به افسردگی را بهشدت افزایش میدهد.
پایان راه الکل، آغاز راه درمان است
عوارض الکل بر بدن انسان بهطور گستردهای شناختهشده است و این ماده به جسم، ذهن و زندگی اجتماعی افراد آسیبهای جبرانناپذیری وارد میکند. به همین دلیل افراد مبتلا به اعتیاد الکل باید به دنبال راهکارهایی باشند تا بتوانند مصرف این ماده را ترک کنند. با توجه به آسیبهای روانی ناشی از الکل بر ذهن، توصیه میکنیم برای بهرهمندی کامل از مزایای روشهای درمانی حتما از تجربه یک پزشک زبده کمک بگیرید. همچنین جایگزین کردن نوشیدنیهای غیر مضر بهجای نوشیدنیهای الکلی میتواند بهعنوان راهکاری کمهزینه برای شما در نظر گرفته شود.
سوالات متداول
آیا مصرف الکل در مقادیر کم هم خطرناک است؟
بله. حتی مصرف مقادیر کم الکل نیز خطرات بلندمدتی برای سلامتی به وجود میآورد.؛ بهویژه در افراد با سابقه خانوادگی مشکلات کبدی یا قلبی این موضوع شدیدتر است.
چه مدت طول میکشد تا کبد از اثرات مصرف الکل بهبود یابد؟
کبد از توانایی ترمیم خود برخوردار است؛ اما بهبود کامل به میزان و مدتزمان مصرف الکل بستگی دارد. ترک مصرف و داشتن رژیم غذایی سالم، روند بهبود را سرعت میبخشد.
آیا الکل باعث تشدید اضطراب و افسردگی میشود؟
بله. الکل با ایجاد اختلال در تراز شیمیایی مغز و تشدید اضطراب و افسردگی، فرد را در معرض مشکلات روانی شدید قرار میدهد.
دیدگاه شما