اعتماد به نفس چیست و چگونه آن را تقویت کنیم؟
تا کنون پیش آمده جرئت انجام کاری را نداشته باشید؟ ایده‌های نو به ذهنتان بیاید اما از شروع کردن بترسید؟ نتوانید خود را پرزنت کنید و دائما درباره مهارت‌هایتان به شک بیفتید؟ این احتمال بسیار قوی وجود دارد که دلیل تمام اینها کمبود اعتمادبه‌نفس است. اعتماد به نفس، همان نیروی درونی است که می‌تواند شما را از تردید و ترس به سمت موفقیت و رشد هدایت کند. اما اعتماد به نفس تنها یک حس نیست؛ یک مهارت است که می‌توان آن را تقویت کرد و پرورش داد. به همین دلیل هم بهتر است برای موفقیت‌های بیشتر، اعتمادبه‌نفس خود را تقویت کنید. در ادامه این مطلب به مواردی همچون تعریف اعتمادبه‌نفس، راه‌های تقویت اعتمادبه‌نفس و موضوعات پیرامون این مفهوم پرداخته‌ایم؛ پس اگر شما نیز با کمبود اعتمادبه‌نفس دست‌وپنجه نرم می‌کنید، با ما همراه باشید.
تعریف اعتماد به نفس
خودباوری یا همان اعتمادبه‌نفس، در واقع معنای باور به توانایی‌ها و استعدادهای را می‌دهد. بر اساس تعریف اعتمادبه‌نفس، یک فرد به خود اطمینان یا باور دارد که قادر است بر چالش‌ها غلبه کند، به اهدافش دست پیدا کند و در موقعیت‌های مختلف موفق شود؛ البته اگر هم موفق نشود، باز هم به خود اطمینان خواهد داشت. در واقع با وجود اعتمادبه‌نفس بالا، افراد با شکست‌ها از خود ناامید نمی‌شوند.
اگر بخواهیم اعتمادبه‌نفس را به زبانی ساده‌تر بیان کنیم، باید بگوییم فرد دارای اعتمادبه‌نفس، فرد خود را ارزشمند و توانمند می‌داند، معتقد است که می‌تواند کارها را به خوبی انجام دهد، به توانایی خود برای غلبه بر مشکلات و موانع اطمینان دارد و به آینده امیدوار است. به طور حتم دیده‌ایم که افراد موفق، اعتمادبه‌نفس بالایی دارند؛ اما آیا این موفقیت آن‌ها مسبب خودباوری بالای آن‌ها شده یا برعکس؟ در ادامه مطلب به این سوال نیز پاسخ می‌دهیم.
مطلب پیشنهادی: رژیم کارنیور چیست؟
اعتمادبه‌نفس بر موفقیت‌های زندگی شخصی و حرفه‌ای تاثیر دارد؟
خودباوری به مانند بنایی مستحکم، زیرساخت موفقیت در تمام جنبه‌های زندگی است. درواقع تعریف اعتمادبه‌نفس، شامل این گزاره هم می‌شود. در واقع باور درونی به توانایی‌های خود، نیروی محرکه‌ای است که فرد را به سمت اهداف سوق می‌دهد و او امکان می‌یابد تا پتانسیل‌های نهفته خود را شکوفا کند. با وجود اعتمادبه‌نفس، افراد می‌توانند ارتباطات عمیق‌تر و سالم‌تری برقرار کنند؛ چرا که راحت‌تر خودشان را ابراز کرده و نیازهایشان را بیان می‌کنند. در ادامه و به همین دلیل نیز احساس رضایت از زندگی‌شان افزایش پیدا می‌کند. توانایی خودباوری، تصمیم‌گیری را نیز تسهیل می‌کند؛ چرا که فرد از توانایی‌های خودآگاه است و می‌تواند مسئولیت نتیجه را هم بر عهده بگیرد. بر همین اساس، در تعریف اعتمادبه‌نفس، می‌توان عبارت خودآگاهی را نیز گنجاند. اعتمادبه‌نفس، سبب می‌شود تا فرد بتواند نقاط قوت و ضعف خود را بهتر بشناسد و بر روی بهبود آن‌ها تمرکز کند. پیشرفت شغلی را می‌توان نتیجه خودباوری دانست. افراد با اعتمادبه‌نفس بالا، به دنبال فرصت‌های جدیدی هستند که بتواند توانایی‌های خود را ابراز کنند؛ مهم‌ترین نکته در این موقعیت آن است که این افراد از توانایی‌های خودآگاهی دارند. استقبال از ایده‌های خلاقانه نیز نتیجه اعتمادبه‌نفس است. با وجود این مهارت، ایده‌ها تبدیل به واقعیت می‌شوند.
مطلب پیشنهادی: اختلال روان تنی چیست؟
تاثیر اعتمادبه‌نفس بر روابط شخصی و اجتماعی چیست؟
اعتمادبه‌نفس می‌توان روابط شخصی و اجتماعی فرد را متحول کند. با استفاده از این مهارت، می‌توان روابط پایدار و عمیقی را ایجاد کرد، دیگران را تحت تاثیر قرار داد و موفقیت را در روابط اجتماعی تضمین کرد. افرادی که اعتمادبه‌نفس بالایی دارند، به راحتی نظرات خود را بیان می‌کند. به این ترتیب به هیچ عنوان در یک جمع نادیده گرفته نمی‌شوند، افراد مختلف آن‌ها را شناخته و از نظراتشان آگاه می‌شوند. فردی که اعتمادبه‌نفس بالایی دارد، به تقویت مهارت حل مسئله در خود می‌پردازد. به این صورت می‌تواند موانع، تعارضات و چالش‌های موجود در یک رابطه را بهتر مدیریت کند؛ همچنین افرادی با تفکرات مثبت را در اطراف خود جمع کرده که همین امر هم در موفقیت روابط او موثر است.
مطلب پیشنهادی: رژیم نوردیک چیست؟
می‌توان میان اعتمادبه‌نفس و خودشیفتگی تفاوتی قائل شد؟
اعتمادبه‌نفس و خودشیفتگی، هر دو نوعی احساس فرد نسبت به خود هستند؛ اما در تعریف اعتمادبه‌نفس و خودشیفتگی، تفاوت‌های اساسی وجود دارد. درک این تفاوت‌ها، کمک می‌کند تا میان این دو ویژگی شخصیتی تمایز قائل شده و همچنین اعتمادبه‌نفس خود را تقویت کرده و از خودشیفتگی دوری کنید. همان‌طور که در تعریف اعتمادبه‌نفس گفتیم، یک فرد با وجود این مهارت، دارای ویژگی‌هایی همچون باور به توانایی‌ها، برخورداری از دیدگاهی واقع‌بینانه، احترام به دیگران، تلاش برای بهترشدن و انعطاف‌پذیری است. در واقع فردی که اعتمادبه‌نفس دارد به توانایی‌های خودآگاه است، آن‌ها را به صورت واقع‌بینانه ارزیابی می‌کند، به دیگران احترام می‌گذارد، همواره به دنبال یادگیری و بهبود خود است، در برابر انتقادات سازنده باز است و می‌تواند از آن‌ها برای رشد خود استفاده کند. در مقابل آن، بزرگ‌نمایی خود، کمبود همدلی، احساس حقارت پنهان، تلاش برای حفظ تصویر مثبت و انعطاف‌ناپذیری از ویژگی‌های یک فرد خودشیفته است. به صورتی که فرد خودشیفته، به طور اغراق‌آمیزی خود را برتر از دیگران می‌داند، به احساسات و نیازهای دیگران توجهی ندارد، خودمحور است، تلاش می‌کند تا همیشه تصویری مثبت از خود به دیگران نشان دهد و از انتقاد می‌هراسد به صورتی که به سختی نظرات دیگران را می‌پذیرد و در برابر انتقادات نیز دفاعی عمل می‌کند.
مطلب پیشنهادی: دلایل گرفتگی عضله پا به همراه درمان
علائم کمبود اعتمادبه‌نفس چیست؟
کمبود اعتمادبه‌نفس، در بسیاری از جنبه‌های زندگی تاثیر منفی می‌گذارد؛ البته کمبود این مهارت، دلایل مختلفی دارد و علائم متعددی را نیز از خود نشان می‌دهد. از علائمی که به صورت رفتاری بروز پیدا می‌کنند، اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی است. افرادی که اعتمادبه‌نفس پایینی دارند، نمی‌توانند در هر جمعی حضور پیدا کنند و اغلب از حضور در جمع‌ها و رویدادهای اجتماعی اجتناب می‌کنند. شاید چون خیال می‌کنند مناسب آن جمع نیستند. این افراد همچنین به سبب ترسی که از قضاوت شدن دارند، نظرات خود را بیان نمی‌کنند. همین امر سبب می‌شود تا نادیده گرفته شوند. این افراد انتقادناپذیر نیستند؛ بلکه انتقادها را می‌پذیرند و آن‌ها را تاییدی بر ناتوانی‌های خود می‌دانند. به دلیل تردیدی که در توانایی‌های خود دارند، در تصمیم‌گیری نیز مردد هستند و به سختی انتخاب می‌کنند. علائمی که این افراد به صورت احساسی آن‌ها را تجربه می‌کنند، شامل احساس خجالت و شرمندگی است. در واقع آن‌ها این تفکر را دارند که دائما مورد قضاوت منفی همه هستند. این امر بر استرس و اضطراب آن‌ها هم می‌افزاید. احساس ناامنی، احساس تنهایی، نیاز به تایید دائمی توسط دیگران از دیگر علائم افراد مبتلا به کمبود اعتمادبه‌نفس است.
مطلب پیشنهادی: چای سفید چیست؟
چه مواردی بر اعتمادبه‌نفس تاثیر دارند؟
همان‌طور که در تعریف اعتمادبه‌نفس دیدیم، این مهارت تاثیر مستقیمی بر کیفیت زندگی دارد. این احساس درونی در واقع تحت‌تاثیر عوامل مختلفی شکل می‌گیرد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین این عوامل موثر بر اعتمادبه‌نفس اشاره می‌کنیم:
- خانواده: سبک فرزندپروری خانواده، حمایت‌های عاطفی و تشویق‌های والدین نقش بسیار مهمی در شکل‌گیری اعتمادبه‌نفس کودکان دارند.
- محیط مدرسه: روابط با هم‌کلاسی‌ها، معلمان، موفقیت‌های تحصیلی و محیط کلی مدرسه، بر اعتمادبه‌نفس دانش‌آموز تاثیر می‌گذارد.
- دوستان و همسالان: ارتباط با افرادی که اعتمادبه‌نفس بالایی دارند، می‌تواند به افزایش اعتمادبه‌نفس فرد کمک کند.
- تجربیات زندگی: موفقیت‌ها، شکست‌ها، تجربیات مثبت و منفی نیز در شکل‌گیری اعتمادبه‌نفس نقش دارند.
- جامعه و فرهنگ: ارزش‌ها، باورها و انتظارات جامعه، بر نحوه‌ی ارزیابی خود و احساس اعتمادبه‌نفس افراد تاثیرگذار است.
- تصورات و باورهای درونی: باورهایی که در مورد خود داریم، مانند باور به توانایی‌ها و شایستگی، بر اعتمادبه‌نفس ما تاثیر می‌گذارد.
- خودکارآمدی: اعتقاد به توانایی انجام کارها و رسیدن به اهداف، یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر اعتمادبه‌نفس است.
- توجه به نقاط قوت و ضعف: تمرکز بر نقاط قوت و تلاش برای بهبود نقاط ضعف، به افزایش اعتمادبه‌نفس کمک می‌کند.
- مقایسه با دیگران: مقایسه‌ی مداوم خود با دیگران، می‌تواند به کاهش اعتمادبه‌نفس منجر شود.
- سبک تفکر: تفکر مثبت و خوش‌بینانه، به تقویت اعتمادبه‌نفس کمک می‌کند.
- سلامت جسمانی: داشتن سلامت جسمانی خوب، انرژی و نشاط بیشتری برای انجام کارها به فرد می‌دهد و به تقویت اعتمادبه‌نفس کمک می‌کند. در همین راستا، بسیاری از افراد به دنبال راه های ثابت نگه داشتن وزن و یک تغذیه اصولی هستند.
- ظاهر فیزیکی: احساس خوب نسبت به ظاهر، می‌تواند به افزایش اعتمادبه‌نفس کمک کند. حال یک فرد ممکن است از وزن خود رضایت کافی نداشته باشد و به داشتن یک رژیم لاغری و کاهش وزن موثر در این راه به او کمک کند. همین موضوع در اعتماد به نفس شخص تاثیرگذار خواهد بود.
- تغذیه و ورزش: تغذیه سالم و ورزش منظم، تاثیر مثبتی بر خلق‌وخو و اعتمادبه‌نفس دارند.
- سن: اعتمادبه‌نفس در طول زندگی تغییر می‌کند و عوامل مختلفی مانند بلوغ، تغییرات هورمونی و رویدادهای زندگی بر آن تاثیر می‌گذارند.
- جنسیت: انتظاراتی که از زنان و مردان وجود دارد، می‌تواند بر اعتمادبه‌نفس آن‌ها تاثیر بگذارد.
- شخصیت: ویژگی‌های شخصیتی مانند درون‌گرایی و برون‌گرایی، بر نحوه‌ی بیان اعتمادبه‌نفس تاثیر می‌گذارد.
مطلب پیشنهادی: خواص پسته چیست؟
مقایسه مداوم خود با دیگران بر اعتمادبه‌نفس تاثیر دارد؟
مقایسه مداوم خود با دیگران از رایج‌ترین عادت‌هایی است که بسیاری از افراد به آن دچار هستند. این عادت شامل دیدن موفقیت‌های دیگران و مقایسه آن‌ها با ناکامی‌ها خود می‌شود. ابتلا به این عادت در واقع خلاف تعریف اعتمادبه‌نفس است. در این عادت، فرد سختی‌ها، مشکلات، موانع و ناکامی‌های دگری را نمی‌بیند و تنها به موفقیت نهایی او چشم دارد. این عادت تاثیرات مخربی بر اعتمادبه‌نفس دارد. با وجود این مقایسه، ایجاد احساس ناکافی بودن بسیاری در فرد ایجاد می‌شود. وقتی خود را با دیگران مقایسه کنیم، اغلب بر روی نقاط قوت آن‌ها و نقاط ضعف خود تمرکز می‌کنیم. این مقایسه می‌تواند احساس ناکافی بودن و کم‌ارزشی را در ما ایجاد کند. در نتیجه همین نیز رضایت از خود و زندگی خود کاهش پیدا می‌کند. به صورتی که با مقایسه مداوم، دیگر از دستاوردهای خود راضی نبوده و همواره به دنبال دستاوردهای دیگران هستیم. تنها عایدی که مقایسه با دیگران دارد، احساس دائمی اضطراب و استرس است؛ زیرا فرد این نگرانی را با خود حمل می‌کند که دیگران از او بهتر باشند یا موفق‌تر. برای رهایی از این عادت، بهتر است افراد بر نقاط قوت خود تمرکز کنند، تفاوت‌ها را بپذیرند و اهداف شخصی را برای خود تعیین کنند.
مطلب پیشنهادی: اثر یویو چیست؟
چرا ترس از شکست مانع افزایش اعتمادبه‌نفس می‌شود؟
ترس از شکست، از رایج‌ترین موانع در مسیر تقویت اعتمادبه‌نفس است. این ترس باعث می‌شود که افراد از تلاش کردن و رویارویی با چالش‌ها اجتناب کنند و در نتیجه، فرصت‌های رشد و پیشرفت خود را از دست بدهند. در واقع ترس از شکست، باورهای منفی در مورد توانایی‌های فرد را به وجود می‌آورد. افرادی که از شکست می‌ترسند، اغلب فکر می‌کنند که به اندازه کافی خوب نیستند یا توانایی لازم برای موفقیت را ندارند. این باورهای منفی هستند که اعتمادبه‌نفس را به شدت تضعیف می‌کند. این احساس اجتناب از شکست است که افراد را به سمت دوری از ریسک سوق می‌دهد. افراد مبتلا به این حس، ترجیح می‌دهند در منطقه امن خود بمانند و از انجام کارهای جدید و چالش‌برانگیز پرهیز کنند. این در حالی است که برای افزایش اعتمادبه‌نفس، باید از منطقه امن خود خارج شد و تجربه‌های جدیدی کسب کرد. ترس از شکست همچنین انگیزه را هم کاهش می‌دهد. وقتی فردی همواره نگران شکست خوردن است، انگیزه‌ای برای تلاش کردن و رسیدن به اهداف خود نخواهد داشت. در نهایت این ترس از شکست است که یک چرخه معیوب ایجاد می‌کند. فردی که از شکست می‌ترسد، احتمال بیشتری دارد که شکست بخورد. این شکست، ترس از شکست را تقویت می‌کند و باعث می‌شود که فرد در تلاش‌های بعدی خود نیز شکست بخورد.
مطلب پیشنهادی: بارهنگ برای چی خوبه؟
چگونه اعتمادبه‌نفس خود را بهبود ببخشیم؟
در صورتی که اعتمادبه‌نفس کم شما را آزار می‌دهد و در صدد تقویت اعتمادبه‌نفس هستید، بهتر است روش‌های زیر را امتحان کنید:
تغییر افکار منفی
افکار منفی مانند سمی هستند که به مرور زمان اعتمادبه‌نفس فرد را تحلیل می‌برند. برای تقویت اعتمادبه‌نفس، اولین قدم تغییر این افکار است. برای تغییر نیز باید شناسایی شوند. فرد با استفاده از خودآگاهی، باید به افکار خود توجه کند. دقت کند که چه افکاری بیشتر در ذهنش تکرار می‌شوند و آیا این افکار منفی هستند؟ می‌توان روزانه چند دقیقه‌ای را به نوشتن این افکار اختصاص داد. این کار کمک می‌کند تا افکار منفی بهتر شناسایی شوند.
تعیین اهداف کوچک و قابل‌دستیابی
با تعیین اهدافی کوچک که به راحتی نیز قابل‌دستیابی هستند، می‌توان اعتمادبه‌نفس را تقویت کرد. زمانی که به تدریج و یک به یک به اهداف خود دست پیدا می‌کنیم، از توانایی‌های خودآگاه می‌شویم و احساس توانمند نیز به سراغ ما می‌آید. در صورتی که این اهداف، اهداف بزرگی باشند، احتمال دستیابی به آن‌ها نیز کمتر است و در صورت شکست این ناامیدی و ناکامی است که به سراغ ما می‌آید. به همین دلیل فرد بهتر است اهداف بزرگ را به چند هدف کوچک تقسیم کند.
تمرین مهارت‌های جدید
از جمله راه‌هایی که می‌توان با آن، به تقویت اعتمادبه‌نفس پرداخت، یادگیری مهارت‌هایی جدید است. هر زمان که فرد مهارت جدیدی را می‌آموزد و در آن پیشرفت می‌کند، احساس توانمندی و موفقیت نیز افزایش پیدا می‌کند. همین احساس مثبت به مرور زمان اعتمادبه‌نفس را تقویت می‌کند. در واقع یا آموختن یک مهارت جدید، احساس توانمندی افزایش پیدا می‌کند و هر بار به فرد ثابت می‌شود که قادر به یادگیری و رشد است.
روابط اجتماعی مثبت
روابط اجتماعی مثبت، از مهم‌ترین عوامل تقویت اعتمادبه‌نفس است. زمانی که با افراد مثبت و حمایتگر ارتباط برقرار کنیم، احساس ارزشمندی و پذیرفته شدن کرده که به طور مستقیم بر اعتمادبه‌نفس تاثیر می‌گذارد. در تعامل با افراد مثبت، همواره فرد بازخوردهای مثبتی دریافت می‌کند که به ما تا به توانایی‌های خود بیشتر ایمان داشته باشد.
جشن گرفتن موفقیت‌ها
جشن گرفتن موفقیت‌ها، از راه‌های موثر برای افزایش اعتمادبه‌نفس است. زمانی که به دستاوردهای خود توجه می‌کنیم و آن‌ها را جشن می‌گیریم، احساس رضایت و موفقیت از آن دستاوردها به سراغ ما می‌آید که به طور مستقیم بر اعتمادبه‌نفس ما تاثیرگذار است. با جشن گرفتن موفقیت‌ها، انگیزه فرد تقویت می‌شود، به فرد یادآوری می‌کند که توانایی انجام کارهای بزرگ را دارد و او را تشویق می‌کند تا به تلاش‌های خود ادامه داده و به اهداف بزرگ‌تری هم دست پیدا کند.
مطلب پیشنهادی: خواص پیاز برای بدن
اعتمادبه‌نفس در سنین مختلف
تعریف اعتمادبه‌نفس در سنین مختلف و راه‌های تقویت آن متفاوت است. در ادامه به بررسی خودباوری در سنین کودکی، نوجوانی و بزرگسالی می‌پردازیم:
تعریف اعتمادبه‌نفس کودکان
اعتمادبه‌نفس در کودکان همان باور به توانایی‌ها و قابلیت‌های خود است. کودکی که اعتمادبه‌نفس بالایی دارد، احساس می‌کند می‌تواند بر چالش‌ها غلبه کند، اهدافش را دنبال کند و در روابط اجتماعی موفق باشد. این اعتمادبه‌نفس، پایه و اساس موفقیت‌های آینده کودک را می‌سازد. در واقع کودکانی که اعتمادبه‌نفس بالایی دارند، انگیزه بیشتری برای یادگیری و تلاش کردن دارند. این کودکان با شکست‌ها به عنوان فرصتی برای یادگیری نگاه می‌کنند و به راحتی تسلیم نمی‌شوند. در برقراری ارتباط با دیگران هم راحت‌تر هستند و البته دوستان بیشتری پیدا می‌کنند. به راحتی می‌توان گفت اغلب این کودکان، خوشحال‌تر و کمتر مضطرب هستند و شاید به سبب همین اعتمادبه‌نفس، در مدرسه هم عملکرد بهتری داشته باشند. عواملی مانند سبک فرزندپروری والدین، نحوه تعامل والدین با کودک، دوستان، هم‌کلاسی‌ها، معلمان، موفقیت‌ها و شکست‌های کودک و ویژگی‌های شخصیتی او موثر در اعتمادبه‌نفس کودکان هستند. تشویق و تقدیر از تلاش‌های کودک، ایجاد فرصت برای موفقیت، حمایت بی‌قیدوشرط، آموزش مهارت‌های حل مسئله، تقویت استقلال، توجه به نقاط قوت، ایجاد محیطی امن و کمک به کودک برای تعیین اهداف واقع‌بینانه می‌توان اعتمادبه‌نفس کودکان را تقویت کرد.
تعریف اعتمادبه‌نفس در نوجوانان
اعتمادبه‌نفس در نوجوانان، پایه و اساس موفقیت‌های آینده آن‌ها است. این باور به توانایی‌ها و قابلیت‌های خود، به نوجوانان کمک می‌کند تا با چالش‌ها روبرو شوند، اهداف خود را دنبال کنند و روابط سالمی را برقرار کنند. نوجوانانی که به خودشان اعتماد دارند، در تصمیم‌گیری‌ها مرد نیستند، بهتر می‌توانند تصمیم بگیرند و مسئولیت تصمیم را هم بپذیرند. از راه‌های افزایش اعتمادبه‌نفس نوجوانان تشویق و حمایت از آن‌ها، فراهم آوردن فضایی برای رشد و حمایت همه‌جانبه از نوجوانان، توجه به نقاط قوت آنان به جای سرکوفت زدن به خاطر نقاط ضعف و آموزش تفکر مثبت به آنان است.
اعتمادبه‌نفس در بزرگسالان
تعریف اعتمادبه‌نفس در بزرگسالی، همان باور به توانایی‌ها و قابلیت‌های خود است که به فرد کمک می‌کند تا با اطمینان و قاطعیت در زندگی حرکت کند. این ویژگی، تاثیر عمیقی بر تمامی ابعاد زندگی بزرگسالان، از روابط شخصی و حرفه‌ای گرفته تا سلامت روان و رضایت از زندگی، می‌گذارد. افراد بزرگسال با اعتمادبه‌نفس، توانایی تصمیم‌گیری بهتر و مستقل‌تری دارند، در برابر مشکلات و شکست‌ها مقاوم‌تر بوده، در برقراری ارتباط با دیگران راحت‌تر هستند، روابط اجتماعی موفق‌تری دارند، کمتر دچار اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات روانی می‌شوند و از زندگی خود رضایت بیشتری هم دارند. تجربیات کودکی، موفقیت و شکست‌های زندگی، مقایسه خود با دیگران، چالش‌های زندگی و افکار خو فرد از عوامل موثر بر اعتمادبه‌نفس در دوران بزرگسالی هستند.
مطلب پیشنهادی: کنجد برای چی خوبه؟
باورهای غلط در ارتباط با اعتمادبه‌نفس
اعتمادبه‌نفس، یکی از مفاهیم مهم در روانشناسی است که اغلب در مورد تعریف اعتمادبه‌نفس و دیگر موضوعات پیرامون آن باورهای اشتباهی وجود دارد. در اینجا به برخی از این باورهای غلط رایج در ارتباط با اعتمادبه‌نفس اشاره می‌کنیم:
- اعتمادبه‌نفس یک ویژگی ذاتی است
بسیاری تصور می‌کنند که اعتمادبه‌نفس یک ویژگی است که از بدو تولد در افراد وجود دارد و البته تغییرناپذیر است؛ اما واقعیت آن است که اعتمادبه‌نفس یک مهارت قابل‌یادگیری و تقویت است. در واقع هر فردی می‌تواند اعتمادبه‌نفس خود را افزایش دهد.
- افراد با اعتمادبه‌نفس بالا هرگز شکست نمی‌خورند
تصور برخی از افراد با اعتمادبه‌نفس بالا این است که آن‌ها هرگز شکست نمی‌خورند و همواره هم موفق هستند. در واقعیت تمام افراد، حتی آن‌ها که اعتمادبه‌نفس بالایی دارند، با شکست و ناکامی در زندگی خود مواجه می‌شوند. تنها تفاوت آن‌ها در نحوه برخورد با شکست است. افراد با اعتمادبه‌نفس بالا، شکست را فرصتی برای یادگیری و رشد خود می‌دانند.
- اعتمادبه‌نفس برابر است با خودشیفتگی
گاهی اوقات، اعتمادبه‌نفس با خودشیفتگی اشتباه گرفته می‌شود. اما تعریف اعتمادبه‌نفس، باور به توانایی‌های خود است؛ درحالی‌که خودشیفتگی، به معنای بزرگ‌نمایی خود و بی‌اعتنایی به دیگران است. در واقع افراد خودشیفته خود را محور همه چیز می‌دانند.
- اعتمادبه‌نفس به معنای بی‌نقص بودن است
برخی این تصور را دارند که برای داشتن اعتمادبه‌نفس، باید در همه زمینه‌ها کامل و بی‌نقص بود؛ اما واقعیت این است که هیچ‌کس کامل نیست و داشتن نقص‌ها امری طبیعی است. اعتمادبه‌نفس به معنای پذیرفتن خود با تمام نقاط قوت و ضعف است.
مطلب پیشنهادی: ویتامین ب برای چی خوبه؟
موانع افزایش اعتمادبه‌نفس چیستند؟
اعتمادبه‌نفس، همانند یک مهارت است که با تمرین قوی‌تر می‌شود. با این حال، عوامل مختلفی می‌توانند مانع از رشد و تقویت این مهارت شوند. در ادامه به برخی از مهم‌ترین موانع افزایش اعتمادبه‌نفس اشاره می‌کنیم:
- ترس از شکست
بسیاری از افراد از اینکه دیگران آن‌ها را قضاوت کنند می‌ترسند و به همین دلیل از تلاش کردن و ریسک کردن اجتناب می‌کنند؛ همچنین ترس از شکست می‌تواند باعث خودداری افراد از انجام کارهای جدید و چالش‌برانگیز است. در واقع ترس از شکست در تعریف اعتمادبه‌نفس جایی ندارد.
- مقایسه خود با دیگران
مقایسه مداوم خود با دیگران احساس حقارت و کاهش اعتماد به نفس را به دنبال دارد. به صورتی که تمرکز بر نقاط ضعف دیگران و مقایسه آن‌ها با نقاط قوت خود، باعث می‌شود که نقاط قوت خودمان را فراموش کنیم.
- انتقادهای منفی
انتقادهای درونی و گفتگوهای منفی در ذهن اعتمادبه‌نفس را به شدت کاهش می‌دهد.
مطلب پیشنهادی: خواص جو دوسر پرک برای سلامتی
جمع‌بندی
در تعریف اعتمادبه‌نفس باید گفت که این مهارت ب معنای باور به قابلیت‌های خود و کلیدی برای موفقیت در زندگی شخصی و حرفه‌ای است. افرادی با اعتمادبه‌نفس بالا، اغلب با چالش‌های زندگی بهتر کنار می‌آیند، روابط اجتماعی قوی‌تری برقرار می‌کنند و در دستیابی بر اهداف خود جدی‌تر هستند. اهمیت اعتمادبه‌نفس را می‌توان در زمان موفقیت‌های زندگی حرفه‌ای و شخصی مشاهده کرد. از عوامل موثر بر آن نیز می‌توان به تجربیات کودکی فرد، سبک زندگی او، محیط اجتماعی و غیره اشاره کرد. در واقع تمام اینها تعیین می‌کنند که فرد اعتمادبه‌نفس بالایی داشته و یا نداشته باشد؛ اما در هر صورت با دنبال کردن راهکارهای افزایش اعتمادبه‌نفس، می‌توان آن را در هر سنی تقویت کرد.
دیدگاه شما